Daniëlle Oprel wil Zwarte Piet van zijn kleur ontdoen omdat een zwarte Zwarte Piet racistisch en discriminerend zou zijn (Opinie & Debat, 26 mei). Ze staat daarin niet alleen en op 3 juli gaat de rechter zich over de kwestie buigen.

Zwarte Piet

Wat me verbaast aan de zwartepietendiscussie is dat tegenstanders er vrijwel voetstoots van uitgaan dat het verschijnsel Zwarte Piet zijn wortels in de slaventijd heeft. Marcel Bas laat in zijn boek Zwarte Piet: discriminerend of fascinerend? zien dat Zwarte Piet op een oud-Germaans gebruik teruggaat en dus vele malen ouder is dan de slavernij. Ook laat hij zien dat Piet in de slaventijd inderdaad enkele aparte trekjes is gaan krijgen, zoals het pagepakje met pofbroek en molensteenkraag. Overal in Europa vinden we sporen terug van dat oud-Germaanse gebruik, zoals de IJslandse Grýla, de Roemeense Sfântul Nicolae en de Zwitserse Schmutzli ('Smeerkees').

Ik zou Oprel, Sunny Bergman, Perez Jong Loy, Quinsy Gario, Gerda Havertong, Freek de Jonge, Anouk en anderen die Zwarte Piet wit zouden willen wassen en de bron van Zwarte Piet in de slavernij plaatsen, willen uitnodigen om Bas' boek te ontkrachten. Graag eerst feiten en dan pas emoties – en niet andersom! Sinterklaas en Zwarte Piet zijn met hun tijd meegegaan en zijn in mijn ogen op dit moment twee volstrekte idioten, naar kleding en gedrag. Alleen Zwarte Piet is een stuk grappiger dan die dommige Sinterklaas en ook een stuk slimmer: Sinterklaas schept altijd weer problemen en Zwarte Piet lost ze dan op. Geen wonder dat peuters en kleuters helemaal weg zijn van Zwarte Piet en Sinterklaas maar een rare kwast vinden. Voel ik me als blanke daarom gediscrimineerd? Asjeblief niet!

Het enige discriminerende dat ik aan Zwarte Piet kan ontdekken is het feit dat hij in de hiërarchie onder Sinterklaas staat. Hij is en blijft immers de knecht van de Sint. Dit punt dient te worden opgelost. Er zijn verschillende mogelijkheden. We laten ze beiden bijvoorbeeld op een schimmel rijden. Dat gebeurt al met Nikolaus en Ruprecht in bepaalde delen van Duitsland. Of er blijft één schimmel, waar elk van beiden een deel van de optocht op zit.
Laten we een blanke* Sinterklaas en een zwarte Zwarte Piet in ere houden. Als we het verstandig aanpakken is het Sinterklaasfeest hét antiracistische element in de opvoeding bij uitstek!

Ewald Vervaet, Amsterdam, ontwikkelingspsycholoog


Voetnoot van de schrijver

* Zoals uiteengezet tijdens mijn lezing op de bijeenkomst van het Pietengilde op 21 september 2014: dit 'blanke' moet 'witte' zijn. Het gaat namelijk om een witte Sinterklaas (en niet om een blanke - ook een negroïde persoon kan tot Sinterklaas geschminkt worden) en om een zwarte Zwarte Piet (en niet om een negroïde persoon).



Dit artikel is op 3 juli 2014 op De Roepstem geplaatst.
Hierdie artikel is op 3 Julie 2014 op Die Roepstem geplaas.