14/10/2002
10/01/2003
Cosmopolitan is een
damesblad voor mode, stijl en goed leven. De omslag van het zomernummer
van 2002 is glanzend, al zou de redactie van het blad dit eerder een
'glossy cover' (uitgesproken als 'glossie kuvver') noemen. De
kuvver belooft veel; met een beetje kennis van Nederlandse,
Amerikaanse en anderszins Angelsaksische begrippen kunnen we, afgaand op
de omslag, een zomers nummer verwachten waarin wordt ingegaan op
aantrekkelijke onderwerpen.
De aantrekkelijkste onderwerpen
worden echter in het Engels aangekondigd. En het is niet eens altijd
correct Engels; 'steden met strandfeesten' heten op de kuvver
"party-steden aan zee" en als je goedgekleed op een strandfeest
rondloopt ben je ineens een "beachparty-beauty" (het is alleen
zeer onwaarschijnlijk dat de Cambridge Dictionary
zulk een constructie op zúlk een schrijfwijze zal toestaan). Afspraakjes
maken heet bij Cosmo "dating" en een prijs heet niet "prijs" maar
"award." Tevens stuit je in het nummer op gevallen als
"galery" (fout gespeld en berust op een verwarring met het Ned.
'galerij', dat met één 'l' gespeld wordt. Hoe zou een Engelsman dit
uitspreken? [ i]?). En 'in levenden lijve' heet in
Cosmopolitan voortaan "life" (ook dit is fout gespeld).
Dit
gedoe met het Engels in de Nederlandse taal brengt, zo te zien, met zich
mee dat de Nederlandse redacteurs door gebrek aan kennis van het
Engels taalfouten maken. Dat de spellingtoets van de redactie niet
opgewassen is tegen deze willekeur schijnt niet zo belangrijk te zijn;
men heeft in ieder geval alvast die moderne verengelsing ten volle
omarmd. Dat doen vandalen ook, die op de muren hun Engelse tags
(uitroepen) kalken, maar eigenlijk niet weten hoe ze die woorden moeten
schrijven. Hand in hand naar de verengelsing van het Nederlands dus, ook
als je slechts geroken hebt aan het Engels!
Dit is
lichtzinnigheid ten top en er spreekt een soort
minderwaardigheidscomplex van Nederlanders jegens hun eigen taal uit.
Schrijf toch in je moerstaal...
Marcel Bas heeft voor De
Roepstem alle meest overbodige en grove Engelse leenwoorden uit het
zomernummer van Cosmopolitan gepikt en hieronder weergegeven met
commentaar en voorstellen die regelrecht uit onze rijke, Nederlandse
cultuur en woordenschat zijn geput. Sommige leenwoorden worden
ontzien. Al te ingesleten woorden, woorden in advertenties van andere
adverteerders dan Cosmo zelf, woorden waar echt geen volwaardige
synoniemen voor te vinden zijn, merknamen en herhalingen van de
eerdergenoemde Engelse termen en woorden die bij wijze van aanhalingen
uit Engelstalige boeken worden genoemd, zullen hieronder niet te vinden
zijn.
Het Overbodige Engels
van Cosmopolitan op een Lijst
Voorkant
Birthday
summer Cosmopolitan Nederland bestaat 20 jaar, dus kondigen
ze het in het Engels aan. Suggestie: Verjaardagszomer.
Summer of Love Suggestie: De zomer der
Liefde?
Party-steden aan zee Suggestie: Feeststeden
aan zee?
Beachparty-beauty Suggestie:
Strandfeestschoonheid? Lekker strandfeestbeest, zelfs?
Summerblues 't Is geen muziek, maar een
seizoensgebonden gemoedsgesteldheid. Suggestie:
Zomerdepressie(tje)?
Cosmo's Dating Dossier Suggestie: Cosmo's
Afspraakjesdossier?
Cosmopolitan Style Award Dit is wat Isa Hoes in
ontvangst mocht nemen. Suggestie: Cosmopolitan Stijlprijs of
Prijsuitreiking voor Stijl?
Follow your Heart; verhuizen voor de liefde Evengoed
kan: Volg je Hart; Moving for Love? Suggestie: Volg je Hart of
Ga je Hart achterna; verhuizen voor de liefde?
Bladzijde 4; Inhoudsopgaaf
Naast de hierboven
staande, op de voorkant reeds gevonden woorden heeft de inhoudsopgave
nog meer van die termen:
Body & Soul: het voetenwerk - pagina 20 Doet me
denken aan een liedje van Mai Tai uit de jaren
tachtig. Suggestie: Lichaam en Geest?
Mode & Beauty Dat laatste woord doet me denken
aan een koortsverlagend middel in Zuid-Afrika, Bute, dat paarden
wordt toegediend als ze kolieken hebben. Suggestie: Mode en
Schoonheid
Bladzijde 23 - Style: full color 'Style' is de
rubriek en 'full color' is het artikel. Des te bevreemdender overigens,
dat 'color' hier op z'n Amerikaans is gespeld en niet als gewoon Engels
'colour' (hoewel, in oude Engelse teksten van op z'n minst drie eeuwen
oud werd het ook zo gespeld). Suggestie: Stijl: Heel kleurrijk
of Stijl: Bonte kleuren
Bladzijde 29 - Beauty: happy nails Daar hebben we
het paardenmiddel weer en een lichtgeraakte kerel genaamd
Neels. Suggestie: Schoonheid: vrolijke nagels?
Bladzijde 96 - Mode: surf story Ik geloof best dat
surfen bruut kan zijn als er ook nog boven de Noordzee een
storing op komst is. Suggestie: Surfverhaal?
Bladzijde 102 - Zomerbeauty: go glow En zo mengen we
verder; het gaat over glanzende lippenstift en huidcrème met
glinstertjes. Suggestie: Zomerschoonheid: met glans de zomer
in / Zomerschoonheid: schitterend de dag in?
Bladzijde 107 - Namiddag-feestje met bijzonder
summerfood Waarom dat overbodige anglicistische
koppelteken van namiddag-feestje? Suggestie:
Namiddagfeestje met bijzondere zomerkost?
Bladzijde 112 - Wonen in een Pink Castle In
Zuid-Afrika zou men dit opvatten als een biertje in een café voor mensen
met een bepaalde zinnelijke geaardheid, maar ja, daar is het Engels dan
ook een van de officiële talen. Dit artikel gaat over een appartement in
Amsterdam dat roze is ingericht. Suggestie: Wonen in een roze
kasteeltje?
Bladzijde 84 - Relax, met deze
onthaastbanen Suggestie: Ontspan jezelf, met deze
onthaastbanen?
Bladzijde 114 - Party City's aan zee Is
City's een genitiefvorm van City of een lelijke
mengelmoes? Het laatste. Suggestie: Feeststeden aan zee?
Bladzijde 121 - Travel: zet jezelf op
'relax' Suggestie: Reizen: zet jezelf op
'ontspannen'
Bladzijde 127 - Drive: checklist bij auto
kopen Misschien handig voor amfibische voertuigen die kunnen
drijven? Suggestie: Rijden: controlelijstje bij auto kopen?
(Rubriek:) PERSONALITY Suggestie:
Persoonlijkheid
Bladzijde 128 - Cosmo Update Suggestie: Cosmo
Actueel / Bij de tijd met Cosmo?
Bladzijde 138 - Hot Shots: het fotoalbum van Halina
Reijn Suggestie: Lekkere stukken: het fotoalbum van Halina
Reijn?
INTRO (blz 8) (ook dit woord is Engels; meestal is een
voorwoord van de hoofdredacteur een... Voorwoord van de
hoofdredacteur)
(...) want op het moment dat wij hier op de redactie bedenken dat
het julinummer Summer of Love gaat heten, en dus gaat zinderen
van Love & Sun & Fun in beeld en tekst...
Suggesties: Zomer der Liefde en Liefde, Zon en Pret?
(...) nam ik op zo'n zomerdag onmiddellijk vrij en zat
fulltime onder mijn parasolletje... Suggestie:
voltijds?
(...) heeft me tot nu toe van deze ingrijpende move
tegengehouden. Ik dacht dat dat een soort kleur blauw was, maar
dan verkeerd gespeld. Of kaasjeskruid, in het Frans. Suggestie:
zet, daad?
De artikelen en rubrieken
Bladzijde 13 - (...) maar in Amerika en Frankrijk schijnt het
Big Business te zijn... Jennifer Lopez heeft een
restaurantketen geopend, dus dat is dan BB... Suggestie: goede
zaken?
Bladzijde 13 - Holy TV St Clara is de patroonheilige
voor televisie, en men kan een oplichtend beeldje van haar kopen.
Suggestie: Heilig beeld (woordspeling!), heilige tv?
Bladzijde 13 - Officieel tot sint verklaard door Paus Pius XII:
St Clare Waarom krijgt een redelijk nieuwe patroonheilige
ineens een Engelse naam? In het Nederlands kennen we 'Clara', in het
Vaticaan ook. Suggestie: St Clara, Sinte Clara?
Bladzijde 13 - (...) onder toezicht van Miss Clare. Niet
onhandig: ze 'glows in the dark! Suggestie: Mejuffrouw
Clara, ze licht op in het donker?
Bladzijde 13 - De kleding van de Amerikaanse
celebrity-ontwerper... Misschien was
celebrity-designer consequenter. Hoe dan ook, met uitzondering
van Barbie en Michael Jackson kun je beroemdheden niet ontwerpen; die
ontstaan of worden beroemd gemaakt door impresario's. Suggestie:
ontwerper voor beroemdheden?
Bladzijde 13 - (...) fotoboek met veel
celebs... Indische mensen zouden terecht kunnen denken dat
het hier om foto's van mensen op Sulawesi gaat... Suggestie:
sterren, beroemdheden?
Bladzijde 14 - Klein zomerhypje: de revival van de
pop-art Een mooi ratjetoe; het woorddeel 'zomer-' met 'hype' mét
verkleinend achtervoegsel. Hoe spreek je dat uit? "Zomerhiepje"?
'Zomerhypeje' is beter (net als 'cakeje), maar liever niet; en dan nog
met het pleonastische bijvoeglijk naamwoord 'kleine'. - Ooit van een
'groot hypeje' gehoord? Suggestie: Kleine zomerrage: de
heropleving van de pop-art?
Bladzijde 17 - (...) waargemaakt als partygirls, en het
nichtje van de president is bezig als booming
topmodel. Dit gaat over het nichtje van George W. Bush van de
VS. Suggestie: feestbeesten / feestmeiden, als topmodel schiet ze
met de snelheid van een raket omhoog ?
Bladzijde 17 - Elvenring (...)
elvenspreuk Het gaat over de verfilming van Tolkiens In
de Ban van de Ring - pardon, ik bedoel Lord of the Rings.
'Elvenring' is een ontlening van 'ring of the elves'; maar dat zijn
aardmannetjes en geen elven. Elven, kleine fladderende bosgeesten, zijn
trouwens veel leuker dan die gedrongen, koddige
aardmannetjes. Suggestie: kabouterring, kabouterspreuk?
Bladzijde 17 - Voor de echte Tolkien-fans natuurlijk een
must. Suggestie: Voor Tolkienliefhebbers een
noodzaak?
Bladzijde 23 - Brighten up your day! Brighton
is een kustplaats in Californië waar veel Russen wonen. En ook een
badplaats in Engeland voor de Working-Class, anders zou ik niet
weten wat [braaiten] in een Nederlandse tekst te betekenen
heeft. Suggestie: Fleur je dag op!
Bladzijde 23 - Blauw-groen strapless
badpak Suggestie: Badpak zonder bandjes?
Bladzijde 30 - gel-spray met subtiele
goud-glittertjes Suggestie: verstuivende gel met
subtiele goudglinstertjes?
Bladzijde 30 - (...) beschermt je haar met uv-filter, geeft een
lichte styling... Suggestie: geeft je haar wat
stijl / brengt je haar wat in model?
Bladzijde 30 - Deze spray met zeewater (...) zorgt voor
(...) een wavy beach look. Suggestie: verstuiver,
golvend strandmodel / golvend stranduiterlijk?
Bladzijde 36 - De meeste mannen zouden wat met haar beginnen,
gewoon voor de time being. Contaminatie in het extreme in
deze opgebroken collocatie. For the time being, maar dan ineens
wel met Nederlands voorzetsel en lidwoord. Suggestie: In de
tussentijd / (contextueel betere vert.:) in afwachting op iets
beters?
Bladzijde 39 - (...) met haar twee broers groeit ze op in Alaska,
oftewel 'in the middle of nowhere'. Ook de Fransen lijden
aan dit symptoom van Engelse ziekte: 'Au milieu de nulle part' zeggen
velen (overigens is dit de eerste Engelse term in een artikel over een
Amerikaanse zangeres dat de bladzijden 39 en 40 omvat. Ik heb 13
overbodige woorden geteld in hetzelfde artikel). Suggestie: in
een afgelegen gebied / in een niemandsland / in een
gat?
Bladzijde 39-40 - Zo ook de talentenscouts van de grote
platenmaatschappijen. En dan te bedenken dat 'scout' van
het Nederlandse 'schout' een afgeleide is. Met een beetje
fantasie kan men onderstaand woord bedenken. Suggestie:
talentenjager?
Bladzijde 40 - Ik wil geen fashion icon
zijn. Suggestie: mode-ikoon, (fig., scherts.)
modepop?
Bladzijde 40 - (...) schrijft ze een biografie over het leven
'on the road'... It giet oer in famke dy't op toernee wie
/ het gaat over 'n toernee. Suggestie: het leven op de weg /
op tournee / onderweg?
Bladzijde 40 - (...) regelmatig verschijnt ze op
awarduitreikingen en party's... Suggestie:
regelmatig verschijnt ze op prijsuitreikingen en
feestjes...?
Bladzijde 40 - Het leven als muzikant gaat om het touren
(...) Zo toert ze minder... Waarschijnlijk is dit eerder
door het Frans ingegeven, maar opvallend is de willekeurige spelling van
hetzelfde werkwoord, dat hier verkeerd wordt gebruikt, want 'toeren'
betekent zoiets als 'ongedwongen reizen', 'vrij
rondrijden'. Suggestie: Op tournee zijn?
Bladzijde 40 - (...) als je alleen maar celebrity-feestjes
afloopt, achter de coke aan... Opvallend dat van het woord
-party's wordt afgezien. En kennelijk is cola daar iets wat je
achterna zit... Suggestie: feestjes van beroemdheden/met
beroemdheden, cocaïne?
Bladzijde 40 - Sinds haar 'sabbatical' van twee
jaar... Echt zo'n modewoord. Om een burn-out te voorkomen
houdt men minstens een jaar lang de Sjabbat. Suggestie: twee
sabbatsjaren?
Bladzijde 40 - Wel zorgen Ty en ik dat we samen genoeg quality
time hebben. Dat is een term die onmiskenbaar thuishoort bij
de neiging tot cocooning. Suggestie: tijd voor mekaar /
kwáli-tijd?
Bladzijde 43 - Feel good food Dit gaat over
verschillende etenswaren die elk ongewenst humeur kunnen
wegwerken. Suggestie: voel-je-goedkost,
voel-je-goed-eten, eet-je-senangkost?
Bladzijde 43 - Met het juiste 'food' kom je vanzelf in de
gewenste 'mood'. Interessant dat het Engelse woord 'food'
als onzijdig - een 'het-'woord - wordt gezien terwijl die taal zelf
slechts 'the-' woorden kent. Suggestie: Met de juiste kost
krijg je vanzelf een goede bui?
Bladzijde 43 - En dan is er nog de cafeïne, die altijd zorgt voor
een energy-boost, en magnesium wat de hersenen een tandje
sneller laat werken. Het woordje 'wat' heb ik ook schuingedrukt
weergegeven omdat hier waarschijnlijk 'which' gedacht wordt, óf er wordt
meegegaan in de foutieve neiging van onverzorgd Nederlands om alle
betrekkelijke voornaamwoorden met een 'w' te laten beginnen. In het
Nederlands maken we onderscheid tussen betrekkelijke voornaamwoorden van
zelfstandige naamwoorden en betr. vnw. van zinnen, door de eerste met
een 'd' te schrijven en de tweede met een 'w'. Hier zou "magnesium,
dat de hersenen..." correct zijn. Suggestie: (...) cafeïne,
die altijd zorgt voor een oppepper / energiestoot?
Bladzijde 43 - Deze neurotransmitter zorgt er inderdaad voor dat
we ons meer relaxed voelen... Suggestie:
ontspannen?
Bladzijde 44 - relax-product Suggestie:
ontspanningsproduct?
Bladzijde 44 - Afrodisiaca laten de passie oplaaien en brengen je
(...) in the mood. Sinds Glenn Miller het opzwepende
nummer In the Mood had vertolkt kennen we deze overbodige
uitdrukking. Suggestie: in de stemming?
Bladzijde 44 - Datzelfde geldt voor mint. Dit gaat
over de ontspannende werking van geuren op de geest. Het gebruik van het
woord mint is m.i. een vrij nieuwe ontwikkeling. Het woord wordt
bijna overal en altijd gebruikt. Ten onrechte. Suggestie:
munt? Munt is dezelfde plant als het Eng. mint.
Kruizemunt, sterremunt, pepermunt, muntsmaak; allemaal normale
Hollandse woorden voor inheemse planten en smaakmakers.
Bladzijde 49 - (...) seksuele perikelen van de afgelopen nacht met
je ex (of all people!) Suggestie: uitgerekend hij!
Bladzijde 49 - (...) reageert zij
superrelaxed... Interessant dat de Engelse uitgangsvorm
'-ed' van het voltooid deelwoord hier behouden blijft, terwijl ik elders
'relaxt' zie. Suggestie: doodkalm?
Bladzijde 49 - Sanne heeft (...) geen last (...) van
schuldgevoelens, or what so ever. Bijzonder lelijk en
overbodig stelletje Engelse leenwoorden. Suggestie: of wat dan
ook?
Bladzijde 57 - Een heerlijke booster voor je
eigenwaarde... Daar is die term uit Battle Star Galactica
weer. Suggestie: oppepper / opsteker?
Bladzijde 58 - Wat ik een echte eye-opener
vond... Suggestie: Wat mij echt de ogen open deed?
Bladzijde 58 - (...) hij (...) kan die smile maar niet van
zijn hoofd toveren... Veel mensen spreken dit woord zelfs uit als
[smel]. Suggestie: glimlach / grijns, grimas?
(contextueel beter)
Bladzijde 61 - (titel) Ben je beach-proof? Dit
artikel wil toetsen hoe goed je bestand bent tegen verleidelijke dingen
en mensen op het strand. Suggestie: Ben je strandbestendig?
Bladzijde 61- De hotspot om 's zomers gezien te
worden... Suggestie: beste plek?
Bladzijde 62 - Een petje, goede sun-block en een
parasol. Suggestie: zonnebescherming?
Bladzijde 62 - Daarna smeer je jezelf goed in, gooi je een
shirt over je hoofd (...) Suggestie: hemd,
blouse?
Bladzijde 62 - Probleemzone bedekt en you are ready to
go! Opvallend is dat hoe enthousiaster de teksten zijn, hoe
Engelser ze lijken. Wat is dat Nederlands dan toch eigenlijk een suffe
taal... Nou ja, voor Cosmopolieten dan. Suggestie: klaar om te
gaan / klaar om te vertrekken / gereed om te gaan?
Bladzijde 62 - In een zomerse outfit wandelt hij
voorbij... Suggestie: kleren / kleding?
Bladzijde 62 - By the way, je appartement heeft een heel
zacht bed. overbodige, lelijke en ongepaste uitdrukking in een
Nederlandse tekst. Suggestie: trouwens / overigens?
Bladzijde 62 - (...) een lekker zeebriesje, het maakt je helemaal
happy. Suggestie: blij / vrolijk?
Bladzijde 62 - Voordat je het weet (...) kom je in de
winterblues terecht! Suggestie: winterdepressie?
Bladzijde 64 - (...) de Cosmopolitan Style
Award Suggestie: de Cosmopolitan Stijluitreiking /
Stijlprijs?
Bladzijde 64 - (...) deze felbegeerde gouden
design-toverstaf... Suggestie: ontwerptoverstaf?
Bladzijde 64 - (...) Isa Hoes was de (...) Cosmo-vrouw die zich
(...) extra in the picture had gespeeld. Suggestie: in
de schijnwerpers?
Bladzijde 64 - de late night show De Horzel... Dat
is David Lettermans alleenrecht! Suggestie: Het
late-avondprogramma?
Bladzijde 64 - (...) 's lands eerste soap... Hier
is geen echte vertaling voor, het gaat om Goede Tijden, Slechte
Tijden, maar vergunt U mij dat ik mij verstout een poging te
ondernemen... Suggestie: 's lands eerste uittentreure
huil-en-lach-formules-uitmelkende langdradigheidkampioenreeks?
Bladzijde 66 - (...) relaxed op de
bank... Suggestie: ontspannen?
Bladzijde 66 - Niet dat ik geen twijfels en hang-ups meer
heb, integendeel. Pardon? U zei? Is hangop niet dat
huisgemaakte yoghurtachtige zuivelproduct uit oma's tijd? Zoals bij
zovele reclames op televisie worden hier woorden gebruikt die alleen
nuttig zijn als je doelgroep het Engels voldoende machtig is,
maar zelfs dan is zo'n woord vervuilend en overbodig in het
Nederlands. Suggestie: Niet dat ik geen twijfels heb of niet
zwaarmoedig ben...?
Bladzijde 66 - (...) dat tijdens een fotoshoot laatst de
fotograaf wilde weten... Suggestie: fotosessie?
Bladzijde 66 - (...) ik ben er zó op gefocust. Het
rare werkwoord focussen komt uit het Engels, dat weer een
afgeleide is van Latijn focus dat 'vuur' of 'brandpunt' betekent,
waar het Nederlandse antwoord van oudsher 'gebrand zijn op' is.
Derhalve: Suggestie: ik ben er zó op gebrand, of ik ben er zó op geconcentreerd?
Bladzijde 66 - In de lobby van het Amstel Hotel... Lobby is verwant aan Ned. luifel, welke woorden allebei
zoveel als 'bladerdak, loofdakje' betekenen. Gelukkig kent lobby
een normaal, Nederlands woord. Suggestie: ontvangstruimte,
onthaalruimte, foyer?
Bladzijde 66 - (...) deze ring (...) Isa showt
'm... Suggestie: laat 'm zien?
Bladzijde 69 - Ze móeten er zijn, leuke single
mannen. Dat zijn zeker disc-jockeys? Mannen die singeltjes
draaien of zich ermee identificeren? Let op; dit artikel staat bol van
de pret - pardon, fun - dus van blz. 69 t/m 71 wémelt het er van
de 'vlotte' Engelse woorden. Suggestie: alleenstaande mannen?
Bladzijde 69 - Van internet tot single-party... In
het Engels zou dit fout zijn; singles' party zou nog kunnen.
Suggestie: alleenstaandenavond / -feest?
Bladzijde 69 - Dat single zijn zo z'n voordelen
heeft... Nu is dit overbodige woord opeens een bijvoeglijk
naamwoord! Nét als in het Engels, overigens. Suggestie:
alleenstaand zijn?
Bladzijde 69 - De enige mannen die je ontmoet zijn: *2* de
lovers van je vriendinnen, Zeker een taboewoord, zoals
allochtoon, als je zo omslachtig uit het Engels plukt om een heel
normaal begrip te benoemen. Suggestie: minnaars /
liefjes?
Bladzijde 69 - *3* overduidelijk alleen maar in voor een
one-night stand, Suggestie: een avontuurtje voor één
avond?
Bladzijde 69 - Er zijn 2,3 miljoen singles in
Nederland. Ik heb er zo'n vijftien. Suggestie:
alleenstaanden?
Bladzijde 69 - Cosmo zet de nieuwste dating-trends op een
rij. Suggestie: populaire manieren van afspraakjes maken?
Bladzijde 69 - (...) is zo'n bureau dat, tegen betaling, voor je
'matcht'. Suggestie: juiste kandidaat vindt /
koppelt / iemand vindt die past?
Bladzijde 69 - (...) vrijblijvend gesprek met een van onze
consultants. Suggestie: consulenten?
Bladzijde 70 - (...) zoekt de site geschikte 'matches' voor
je... Dit is eigenlijk een pleonasme; een match is per
definitie geschikt. Maar het pleonasme verraadt dat we in het Nederlands
nog niet zo verengelst zijn om 'match' ook echt te interpreteren als
'geschikte, passende kandidaat'. Goed alternatief voor dergelijke
taalverwarringen is het schrijven in je moerstaal, dunkt
mij. Suggestie: passende kandidaten?
Bladzijde 70 - Woordvoerder en operations manager Shirley
Felix 'Managers' zijn eigenlijk dynamische, overgemotveerde,
allesbestierende leidersfiguren die mensen weten te enthousiasmeren in
de amusementswereld of de sport en het risico lopen een hartanvaal (ook
wel managersziekte genoemd te krijgen). Maar de laatste tijd
heeft dit woord ook de betekenis van het woord 'chef' of 'hoofd'
geïncorporeerd. Suggestie: chef.
Bladzijde 70 - Ik heb (...) Onno ontmoet op een
singles-feest van de Volkskrant. De eigennaam 'De
Volkskrant' is met hoofdletter 'd'. Waarom nu niet 'single-party'
geschreven? Suggestie: alleenstaandenfeest /
vrijgezellenfeest?
Bladzijde 71 - Een 'blind date' is
beladen. Suggestie: verrassingsafspraakje?
Bladzijde 71 - Je beoordeelt elkaar op partnerpotentieel en dat
kan killing zijn. Suggestie: fnuikend?
Bladzijde 71 - Voel je na een eerste 'life' contact geen
aversie... Dit gebeurt ook bij vandalen die Engelse leuzen op
muren kalken maar die eigenlijk niet weten hoe ze het moeten spellen;
'life' is een zelfstandig naamwoord, terwijl 'live', wat hier bedoeld
wordt, 'direct; persoonlijk' betekent en met een 'v' gespeld moet
worden! Hou het dan maar bij je eigen taal, stel ik voor. Nederlands,
dus! Suggestie: persoonlijk contact, contact in levenden
lijve?
Bladzijde 71 - Voor desperado's only? De apostrof is
fout in het Engels, dus ook in dit koppeltje Engelse woorden. Tenzij
'desperado' een Nederlands woord is, en het daaropvolgende 'only' gewoon
Engels mag zijn. Maar het is gewoon allebei fout en
overbodig. Suggestie: Alleen voor wanhopigen?
Bladzijde 71 - datingsite Suggestie:
afspraakjessite / afspraakjeswebstek?
Bladzijde 71 - Overgewaaid vanuit the States is het
fenomeen fast dating. Suggestie: Amerika / de VS?
Bladzijde 71 - Dan kan het echte daten
beginnen. Suggestie: Dan kun je echt afspraakjes maken?
Bladzijde 71 - Dan kan het (...) zijn dat de persoon 'in real
life' tegenvalt. Dit is correct, met de 'f' waar hij
thuishoort. Maar toch fout, want het is Engels; Suggestie: in het
echt / in levenden lijve?
Bladzijde 71 - Tenzij je relatief snel 'life'
afspreekt. Nu is het het bijwoord 'live', dat abusievelijk
met 'f' wordt gespeld. Kennelijk bestaat het woord 'live' niet bij deze
redactrice. Suggestie: in levenden lijve?
Bladzijde 72 - (...) winterdip, (...)
zomerblues? Suggestie: winterdepressie,
zomerdepressie?
Bladzijde 72 - Dat je als mens last krijgt van
'downers'... Suggestie: perioden van
zwaarmoedigheid / slecht humeur?
Bladzijde 72 - Heel demonstratief langs alle kanalen
zappen... Suggestie: Heel demonstratief alle kanalen
langsgaan?
Bladzijde 75 - (...) dat ik dan dacht:
'shit'. 'Snert' is best wel een geschikt woord om 'shit'
te vervangen. Suggestie: snert!
Bladzijde 77 - (...) toen het nog bittere noodzaak was: de man als
'meal ticket'. Suggestie: consumptiebon /
dinerbon?
Bladzijde 78 - (...) het betekent vaak gewoon dat ze als
would-be-lover zijn afgekeurd. Suggestie: minnaar in
spe / kandidaat-minnaar / toekomstig minnaar?
Bladzijde 79 - dip Suggestie: dalletje /
zwaarmoedige periode?
Bladzijde 79 - Uitgaan, (...) is niet leuker of minder leuk met
vrienden of juist met je partner (...): the best of both
worlds. Suggestie: van twee walletjes eten / het
beste van beide kanten?
Bladzijde 83 - Carrièrecoaches, landmarkcounselors,
aurareaders, rebirthers (...)
zenmasters Suggestie: loopbaanbegeleiders,
?, auralezers, geboorteregressionisten,
zengoeroes / zenmeesters?
Bladzijde 83 - Een sabbatical is niet eens meer
bijzonder. Suggestie: Een sabbatsjaar?
Bladzijde 83 - Tegenwoordig promoten sommige
bedrijven... Suggestie: aanprijzen?
Bladzijde 83 - coaches Suggestie: mentoren /
begeleiders?
Bladzijde 85 - Simone Bakker (30) werkt bij een
hondenuitlaatservice Suggestie:
hondenuitlaatdienst?
Bladzijde 85 - (...) over het strand wandelen, dat is
superrelaxed Suggestie: supergaaf / onwijs
gaaf?
Bladzijde 86 - (...) ben ik in de bossen, (...) zit ik op kantoor.
Ik probeer het fifty-fifty te doen. Suggestie: Ik probeer
het gelijkelijk te verdelen?
Bladzijde 86 - We hebben ook deadlines. Ik heb
vergaderingen, werkoverleg... Suggestie: tijdslimieten /
aanlevertijden?
Bladzijde 89 - Gadgetfreaks gaan voor de I-MODE van
KPN. Het zou monnikkenwerk zijn de hele Cosmo af te speuren op
anglicismen, maar hier hebben we er een: 'gaan voor'. 'To go for'
vervang je met 'warmlopen voor' Suggestie: Accessoiregekken /
Snuisterijgekken lopen warm voor...?
Bladzijde 89 - Designerfan? Is dat iemand die op
ontwerpers valt? Nee, het gaat over stijlvolle mobieltjes Suggestie:
Liefhebber van goed ontwerp, goede vormgeving?
Bladzijde 89 - Hij heeft verwisselbare
displayringen... Suggestie: afleesvensterringen /
ringen om het schermpje?
Bladzijde 89 - Money-site Dit is een webstek waar je
op 'n virtueel huishoudboekje je uitgaven kunt bijhouden. Suggestie:
Geldsite / Geldwebstek?
Bladzijde 89 - Get shorty - The shorter the
better! Dit is de titel van een moderubriek over korte
rokjes. Suggestie: Get shorty - hoe korter, hoe beter?
Bladzijde 97 - (...) perfecte zomerdag: beach,
boyfriend en relaxte kleding. Suggestie:
strand, vriend en lekkere kleding?
Bladzijde 97 - Hij: donkere jeans... Suggestie:
spijkerbroek?
Bladzijde 99 - (...) roze blouse met kleine ruitjes (...) en wit
short... Suggestie: Witte korte broek?
Bladzijde 101 - Hij: lichtblauw zwemshort Suggestie:
zwembroek?
Bladzijde 103 - Word een beachparty-beauty met gouden glans
en glitters. Suggestie: strandfeestschoonheid met
gouden glans en glinstertjes?
Bladzijde 103 - Ook op haar gezicht is bij deze look met
goud gewerkt. Suggestie: voorkomst / uiterlijk?
Bladzijde 103 - Hou je lippen glossy. Suggestie: Hou
je lippen glimmend / glanzend?
Bladzijde 103 - Gevlochten haar is 'hot news' deze
zomer. Suggestie: Gevlochten haar is helemaal in de mode
deze zomer?
Bladzijde 103 - je kunt lipgloss (...) gebruiken, maar
(...) ook glittergel Het is de vraag of het foneem /g/
door de Nederlandse sprekers als [g] & [dzj], en niet als de harde,
Hollandse fricatieve [x] wordt uitgesproken. Suggestie:
lippenglans, glinsterpasta?
Bladzijde 104 - Met alle 'off the shoulder' tops die
deze zomer... Dit zijn hemden of blouses die van de schouders af
hangen. Suggestie: Schouderontblotende blouses?
Bladzijde 104 - ook mooi als highlighter op je
wang Dit is een pasta die glinstertjes bevat. Suggestie:
glinsterpasta?
Bladzijde 104 - metallic lila. Suggestie:
metaalglanzend lila?
Bladzijde 104 - Al een paar seizoenen zien we glitters in
beautyland Suggestie: schoonheidsland?
Bladzijde 104 - French manicure Dit is een
behandeling van de nagels met spierwitte nagelranden als
resultaat Suggestie: Franse manicure?
Bladzijde 107 - Dat vraagt om summerfood! Suggestie:
zomerkost?
Bladzijde 111 - Gemarineerde zwaardvis met gele & rode
salsa Dit woord is weliswaar Spaans, maar komt , net als
desperado, via het Mexicaans in het Amerikaans Engels terecht en
dan in het Nederlands. Suggestie: saus?
Bladzijde 111 - Tenslotte de tortilla chips: (...) totdat ze
'crispy' zijn. Suggestie: knapperig?
Bladzijde 111 - Op zoek naar dé plaats voor een Late Bite,
een Irakese Take-Away of the Hottest 'EatDrinkDance-place' in
town? Zulk een ratatouille zou het toekomstige Nederlands
kunnen worden als we niet oppassen met de verengelsing; slechts
functiewoorden (grammaticale woorden) zijn dan nog Nederlands en de
lexische woorden zijn dan Engels (zelfst. nw., werkw., pers.
vnw.) Suggestie: late hap,
Irakees eten om mee te nemen of de gaafste eet-drink-en-dansplek in de stad?
Bladzijde 111 - Veel water, dan heb je een soepie, weinig water,
dan heb je noodles, so easy! Decennialang zijn
noodles van het Indonesische merk Indomie al in Nederland
te verkrijgen. Die heten gewoon 'mie' of 'bamisoep'. Sinds kort heeft
Unox ook bami op de markt gebracht als 'Good Noodles', met aanmerkelijk
slappere boemboe dan zijn Indische evenknie. Maar in het kader
van verengelsing heet het nu ineens noodles. Suggestie: dan
heb je mie, zo makkelijk!
Artikel: 'PARTY City's AAN ZEE Dit artikel is hét
voorbeeld van verengelsing van het Nederlands; het beslaat drie pagina's
tekst die ból staan van het Engels; meer dan 60 Engelse woorden!.
Het gaat over Europese steden aan zee, maar omdat de nadruk op plezier
ligt wil de redactie natuurlijk niet de cosmopolitische pret drukken
door hier steevast in dat suffe Nederlands te
schrijven.
Bladzijde 114 - 's Morgens shoppen, 's
middags relaxen op het strand en 's avonds naar de beste
party-hotspots... Suggestie: winkelen,
ontspannen, feestcentra?
Bladzijde 115 - (...) een laid back bar Suggestie:
Een lekker ongedwongen kroeg?
Bladzijde - Dance the night away Doet me denken aan
een zin in het lied 'Dancin' Fool' van Frank Zappa. Maar hij was
Amerikaan. In Nederland en België zeggen we: Suggestie: Dans het
klokje rond / Dans de hele nacht?
Bladzijde 115 - Goede dj's die de beat erin
houden Suggestie: dreun / ritme?
Bladzijde 115 - (...) flaneerboulevard langs schone stranden en
plenty mogelijkheden... Suggestie: genoeg / meer
dan genoeg mogelijkheden?
Bladzijde 115 - Ook in de wijk Baixa kunnen de shopaholics
hun slag slaan... Suggestie: koopzieken?
Bladzijde 115 - (...) vind je een combi van bar en
designer-outlet. Outlet is natuurlijk een begrip op
zichzelf geworden; een Nederlandse vertaling zou een neologisme moeten
zijn en mogelijk een omslachtig alternatief geven, maar we kunnen het
proberen. Suggestie: een combinatie van kroeg en
fabrieksafslagwinkel met ontwerpkleding?
Bladzijde 115 - Modellen en wannabees schaffen hier hun
hippe outfit (...) aan. Suggestie: Modellen en zij die
dat willen worden ... kleren?
Bladzijde 115 - Voor second-hand en retro-stuff moet
je bij Eldorado zijn... Suggestie: Voor tweedehands
spullen en retrospullen...?
Bladzijde 115 - Rockzanger Bryan Adams en Bo Derek zijn er al
gespot Suggestie: (...) zijn er al gezien?
Bladzijde 115 - (...) is een supertrendy en hippe club waar je
goed kunt loungen. 'Trendy' is wat moeilijk te vertalen en
is inmiddels diep verankerd in ons taalgebruik Daarom vertaal ik het
niet. Suggestie: waar je goed gemoedelijk kunt zitten?
Bladzijde 115 - De favoriet van surfboys en
modellen. Suggestie: surfers, surfjongens?
Bladzijde 116 - Stockholm: designer-hip Daar heb je
die kledingontwerper weer! Suggestie: Stockholm: vol
ontwerperskleding?
Bladzijde 116 - Stockholm is relaxed en tegelijkertijd
trendsettend. Suggestie: aangenaam ontspannen,
bepaalt de trend?
Bladzijde 116 - De trendy mensen... Suggestie: de
trendbewuste mensen?
Bladzijde 116 - Luntmakartgatan 95: moderne
look... Suggestie: ziet er modern
uit /
moderne voorkomst?
Bladzijde 116 - Het restaurant heeft een bar in een soort
loft (...) en comfy couches Such corny
language, zeg. Ik denk dat de meeste mensen niet weten wat een
'loft' is, laat staan wat zich voor te stellen bij een soort
loft. Suggestie: op een soort vliering, platje en
gemakkelijke fauteuils / armstoelen?
Bladzijde 116 - Veel trendy Stockholmers en mensen met
money brengen... "De een zegt geld, de onder money
maar wij zeggen poen..." Laten we nu altijd gedacht hebben dat vooral
Engelsen "money" zeggen. Kennelijk vindt de redactrice van dit artikel
het tweelettergrepige money makkelijker dan het Nederlandse
eenlettergrepige geld. Suggestie: g-geld...??
Bladzijde 116 - (...) luxe en decadentie en zoveel 'pretty
people' ... Suggestie: mooie/knappe mensen?
Bladzijde 116 - (...) designer koopjes... Suggestie:
ontwerpkledingkoopjes?
Bladzijde 116 - Vintage in overvloed in
Haightstreet... Het is onduidelijk wat hier wordt bedoeld;
vintage is de term voor auto's van vóór 1914, maar blijkbaar is
de betekenis uitgebreid. Waarschijnlijk betekent het hier 'antiek en
tweedehands'. Suggestie: klassieke spullen?
Bladzijde 116 - Op 1660 zit Wasteland, de populairste
second-hand store. Hoezo verengelsing? Zeer onnodig en
dwepend met het Engels, zullen velen denken. Suggestie: de
populairste tweedehandswinkel?
Bladzijde 116 - Nieuwe kleding voor girls en vamps
biedt Betsy Johnson... Suggestie: meisjes en
verleidelijke vrouwen?
Bladzijde 116 - Christy Turlington en Sharon Stone werden er al
gespot Suggestie: gezien, opgemerkt?
Bladzijde 116 - Black Cat (...) is een chique supper club
met vaak live muziek. Dat is zeker een sociëteit waar je
lid van moet worden eer je er avondeten kunt gebruiken... Of is het
gewoon een restaurant dat zich specialiseert in avondeten?
Suggestie: avondrestaurant / levende muziek?
Bladzijde 116 - Ontbijt, brunch, lunch of
diner... Suggestie: middageten? (Vroeger zei men wel
noenmaal)
Bladzijde 116 - Fun is waar het om draait bij Dot
Restaurant. Suggestie: plezier, pret?
Bladzijde 116 - Een wereldstad (...) barst van de goede clubs en
lounges. Heeft dit niet te maken met het laten rondrennen
van paarden aan een touw? Suggestie: conversatiezalen?
Bladzijde 116 - Dress to impress en probeer '111 Minna' op
111 Minna Street. Suggestie: Kleren maken het meisje?
Bladzijde 116 - Deze art-galery verandert in
dance-club. Dit is weer het effect van de
vandalen die Engelse woorden op muren kalken, maar niet weten hoe ze die
moeten spellen. 'Galery' moet met twee 'l'-en: 'gallery'. Ze is
natuurlijk nog in de war met dat suffe Nederlands, waar 'galerij' met
één 'l' is. Dat is nu de prijs die je als redactie moet betalen als je
je tijd ver vooruit wil zijn door de toekomstige verengelsing alvast te
omarmen; de Nederlandse spellingcontrole op je tekstverwerker
onderscheidt goedgespeld Engels (nog) niet van foutgespeld
Engels. Maar met de hulp van vooruitstrevende media als
Cosmopolitan raken gelukkig zó veel Engelse woorden in zwang, dat
Van Dale en de spellingcontroles spoediger voor verengelsing in hun
woordenschat zullen zwichten dan wanneer men in de geschreven media dat
suffe Nederlands had aangehouden. Suggestie:
kunstgalerij, danszaal / dansplek?
Bladzijde 116 - Tegen het eind van de middag komt de
after-work-crowd hier een borrel halen. Hoe Hollands: zulk
gearriveerd publiek gebruikt dus ook een borrel. Suggestie:
Tegen het eind van de middag komen de mensen van hun werk...?
Bladzijde 116 - Een must als je in Frisco
bent... Als je de 't' en de 's' verwisselt dan kan het zoiets
betekenen als: "Je bent een rund als je in Frisco bent." Suggestie:
Een noodzaak / daar moet je heen als je in Frisco bent?
Bladzijde 116 - En verder is 'Ruby Skye' erg
hot. Daar kun je zeker heel warme haggis uit
Noord-Schotland eten... Suggestie: erg populair /
erg leuk?
Bladzijde 116 - (...) een oud theater (...) met een pluchen
Chill Out-room. 'Pluchen' bestaat niet in het Nederlands.
Pluche is een stof, maar omdat het een recent (Frans) leenwoord
is krijgt het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord geen eind-n als
het attributief wordt gebruikt (dus niet zoals goud-gouden,
fluweel-fluwelen). Maar 'Chill out-room' is overigens ook niet goed
gespeld - én het is een overbodig Engels leenwoord. Suggestie:
pluche rustkamer / pluche rustruimte?
Bladzijde 116 - (...) ligt China Beach, waar de locals
komen... Suggestie: waar de plaatselijken /
buurtbewoners komen...?
Bladzijde 117 - (...) shop till you
drop... Suggestie: winkelen tot je niet meer kunt (het
rijmt weliswaar niet, maar ja)?
Bladzijde 117 - (...), die semi-transparant is met een
bloemenprint 'Semi-transparant' kan een anglicisme zijn en
'bloemenprint' is een ratjetoe. Suggestie: halfdoorzichtig,
bloemenopdruk?
Bladzijde 121 - (...) aangename relax- en
beauty-arrangementen... Suggestie: ontspannings- en
schoonheidsarrangementen?
Bladzijde 121 - Music! Dit is zeker een zinspeling
op de uitroep "Music!" van Hunter Thompsons 150 kilo wegende Samoaanse
advocaat in de psychedelische roman 'Fear and Loathing in Las Vegas'; de
advocaat wil onder invloed van LSD ten onder gaan en vraagt of Hunter de
cassetterecorder bij hem in het volgelopen bad wil gooien zodra het
refrein klinkt... - Of niet! Suggestie: Muziek!
Bladzijde 121 - Wegdromen bij romantische
lovesongs... Suggestie: liefdesliedjes?
Bladzijde 122 - 5 meiden 1 auto! road runner Een
'roadrunner', Geococcyx californianus, is een Amerikaanse
koekoekachtige - de renkoekoek - die soms voor de auto's uit over de
wegen rent. En nee, hij zegt toevallig niet "miep-miep."
Overigens, bij de TNT=Postgroep hebben postbestellers sinds enkele jaren
een gelijknamige, door vliegwiel en electriciteit aangedreven,
driewielige scooter. Maar dat zullen de mensen van Cosmopolitan
vast niet bedoelen... Suggestie: wegberijder?
Bladzijde 123 - (...) dé 'place to be'. Suggestie:
daar móet je naartoe gaan!?
Bladzijde 123 - 'n Allround auto en fantastich om in de
rijden! Suggestie: Een auto die van alle markten thuis is?
Bladzijde 124 - Dit is de oplossing voor hongerige
Grrls! Suggestie: de oplossing voor hongerige
Mmmeisjes?
Bladzijde 127 - Heb je cash of ga je
lenen? Suggestie: Heb je geld of ga je lenen? (uit de
tekst op te maken wordt hier niet 'contant' bedoeld maar gewoon 'geld')?
Bladzijde 127 - We voorspellen dat er op deze
styleicoon net zo'n run zal ontstaan... Wat ze
hier bedoelt is 'stijlicoon'. Hou je maar bij je moerstaal, stel ik
voor. Suggestie: stijlicoon?
In de volgende rubriek, Cosmo Update, op de bladzijden 128 en
129 krijgt de Engelse ziekte ook vat op werkwoorden. Kijk maar...
Bladzijde 128 - Heerlijke soundtrack met veel Elvis én
tropical music. Suggesties: filmmelodie /
filmdeuntje / filmwijsje, tropische muziek?
Bladzijde 128 - (...) en Sandra krijgt ook nog eens te
dealen met haar
verleden. Lui taalgebruik! Zeker
aangezien er een recensie wordt gegeven van een Amerikaanse
film. Suggestie: Ze krijgt ook nog eens te maken met haar verleden?
Bladzijde 128 - (...) of wíl ze de werkelijkheid niet
facen? Vreselijk. Dit is nu een goed staaltje van een
krampachtige poging om een Engels woord te gebruiken om modern over te
komen. Hoe kom je erop... Suggestie: inzien / in het
gezicht zien?
Bladzijde 129 - Lucky girl, dan kun je alle vijf de delen
achter elkaar lezen! Suggestie: mazzelmeid?
Bladzijde 129 - Ook op muzikaal gebied is ze
steady... Suggestie: stabiel?
Nawoord Tot zover de reeks woorden,
'buitgemaakt' tijdens het lezen van een willekeurig nummer van het
tijdschrift Cosmopolitan Nederland. Dit nummer was ook gelezen door een
dame uit Rusland. Ze hoopte representatief Nederlands te lezen toen ze
het tijdschrift Cosmopolitan aanschafte. Maar ze kreeg, integendeel, de
indruk dat de spreektaal onder mensen en de vrijetijdstaal in
tijdschriften er zó erg aan toe is als Cosmopolitan weergeeft. Ten dele
moest ik dat beamen. Zij was erg verbaasd; zij was immers de
Cosmo uit Rusland gewend, waar men de eigen taal nog zuiver en
creatief gebruikt en niet lijdt aan het cultuurmasochisme en de neiging
tot culturele decadentie die de Nederlanders te dikwijls tekenen. Wat
moeten de Vlamingen wel niet denken van zulke noorderburen van wie zij
dergelijke bladen aangeleverd krijgen? Een Cosmopolitan
Vlaanderen bestaat immers niet.
We mogen hopen dat deze
verdwazing eens ophoudt. Dit nummer van Cosmopolitan is slechts het
topje van de ijsberg; hoeveel andere lichtzinnige dames- en
jongerenbladen bezondigen zich niet aan hetzelfde doorgeschoten
taalkundig cosmopolitisme-zonder-hersens?
Voorschoten, Marcel Bas
Hierdie bladsy is gepubliseer op 14 Oktober 2002,
opgedateer op 10 Januarie 2003.
|